Kern met pit
Samen tot het einde
O, Rottum's grond! wat bergt gij in uw schoot!
Waar is uw weidse pracht?
Wat leefde, is door den dood
Wat stond omvergebracht
Samen tot het einde is een gezamelijk project van:
Stichting Rottumer Kerk,
Stichting t Hoeske van
Thais Joaptje,
Stichting Rottumer
Kerkhof en de
Vereniging Dorpsbelangen Rottum.
Het dorp Rottum doet in 2014 mee met de actie
Kern met Pit.
De bovengenoemde stichtingen hebben samen een project
ontwikkeld met als thema:
Dood en begraven in de Groninger Ommelanden,
kindersterfte in de negentiende eeuw.
Lutke dörpke, groots verleden.
Wanneer men vanuit het noorden richting Rottum komt kan de kerk
op de hoge wierde nauwelijks aan de aandacht ontsnappen.
Als men even later Rottum inrijdt ziet men langs de staag hellende weg
de kleine huisjes. Boven op de wierde aangekomen ziet men voor de
Julianakerk een idyllisch kerkhof met eeuwenoude zerken begrenst door
een eeuwenoude muur met bijzondere flora.
Aan de ene kant van de muur bevindt zich een kleine eenkamer-woning,
in de 18e eeuw opgetrokken uit kloostermoppen en bestemd als
diaconiewoning; t Hoeske van Thais Joaptje.
Aan de andere kant van de muur ziet men een gietijzeren hek uit het
begin van de twintigste eeuw met art-nouveau motieven.
Kerk, huisje, kerkhof en muur vormen samen een geheel van grote
cultuurhistorische waarde en staan op de lijst van rijksmonumenten.
Deze waarde wordt nog versterkt omdat het op de plek staat waar in het
begin van de dertiende eeuw een Benedictijner abdij gewijd aan
Juliana van Nicomedie werd gebouwd. De vele kloostermoppen
en de kerkhofmuur zijn nog de getuigen hiervan.
Om de wierde liggen nog gedeelten van de kloostergracht.
De wierde Rottum is daarom ook aangewezen als archeologisch
bodemmonument.
Samen sterk
De toekomst van ons dorp ligt in het verleden; de samenbindende
waarde van de geschiedenis is niet te onderschatten.
Vrijwilligers uit het dorp zetten zich in voor tal van werkzaamheden
om het historisch erfgoed zo goed mogelijk te bewaren.
In de kerk worden niet alleen kerkdiensten gehouden maar de kerk is ook
dagelijks open om een expositie te bezoeken. In de kerk worden lezingen
en concerten gehouden. De kerk is tevens trouwlocatie.
Dit vraagt uitaard heel wat werk. De kerk wordt schoongemaakt, elke week
van verse bloemen voorzien, er worden klusjes gedaan en het eeuwen oude
uurwerk wordt dagelijks opgewonden en het groen langs de kerkmuur wordt verzorgd.
Het kleine huisje "t hoeske van Thais Joaptje" is opengesteld voor bezichtiging
en wordt onderhouden.
Op het kerkhof zijn vrijwilligers bezig de beplanting te verfraaien
om zo de historische sfeer van het kerkhof te versterken.
Vele oude graven worden al jaren niet meer door nabestaanden onderhouden
en deze worden nu door vrijwilligers verzorgd.
Het gras wordt gemaaid en de haag wordt geknipt.
Leefklimaat
In de middeleeuwen stond het leven in Rottum in het teken van de regel
van Benedictus bid en werk (ora et labora). Het hele huidige dorp werd
in beslaggenomen door de enorme benedictijner abdij Sint Juliana.
Echter zo’n honderd jaar geleden stond Rottum bekend als Lutje Sodom.
De kloosterlingen waren verdwenen en de kloostergebouwen werden in de
loop der tijd afgebroken.
De inwoners werkten op een van de steenfabrieken in de omgeving.
De bevolking was arm en in het dorp waren nogal wat mogelijkheden
een stevige borrel te drinken. In Rottum was ooit de grootste dorpskermis
van Noord Groningen en het was niet zo moeilijk om daar in korte tijd
het zuurverdiende geld er doorheen te draaien.
In deze tijd schreef Jan Boer zijn verhalen en gedichten gesitueerd in de
directe omgeving van Rottum. Een van deze verhalen is het verhaal van
Ol Joaptje.
Langzaam heeft de bevolking van Rottum zich kunnen losmaken
van het Lutje Sodom. De huidige inwoners van Rottum zijn trots
op de eeuwenlange geschiedenis van het dorp en men wil zich
inzetten om de geschiedenis tastbaar te maken.
Het is de geschiedenis van een oude wierde op de oeverwal van de Fivel.
Het is de geschiedenis van het imposante Juliana klooster met
een enorme kruiskerk. En het is de geschiedenis van
het Lutje Sodom met een arme en eenvoudige bevolking.
Het is ook de geschiedenis van de bewoners van nu. Klein dorpje onder
de rook van de Eemshaven dat langzaam zakt en beeft door de winning van gas.
Ondanks dat zijn de dorpsbewoners van nu trots op hun dorp met zijn
eeuwenoude geschiedenis en men doet er alles aan om het mooie
en historische karakter van het dorp te bewaren en te versterken.
Door samen te werken aan een gemeenschappelijk project wordt het
saamhorigheidsgevoel en het inzicht in het verleden versterkt.
Dit maakt het dorp sterker en geeft inwoners houvast in een onzekere
toekomst waarin wordt gevochten tegen windmolens, krimp en bevingen.
Het verwezenlijken van het project betekent tevens een impuls voor
de verbetering van de fysieke leefomgeving en de vergroting
van de toeristische aantrekkelijkheid.
Even wegdromen naar het verleden.
Vanwege de eeuwenoude geschiedenis trekt het kleine dorp jaarlijks
een groot aantal bezoekers. Zij zijn op zoek naar nog zichtbare
restanten van het oude klooster.
Ook is men nieuwsgierig naar de geboorteplaats van de Groninger
dichter en schrijver Jan Boer. Velen zijn aangenaam verrast door
het bezoek aan de kerk met doorlopend exposities,
"t hoeske van Thais Joaptje” en het historische kerkhof.
Menigeen doet een poging de gedichten van Jan Boer te begrijpen en
men geniet van de rust en de historische entourage.
Een wandeling door het kleine dorp hoog op de wierde met een
prachtig uitzicht op de omgeving en langs de oude kloostergracht
rond het dorp met oude stinzenplanten maken een bezoek aan Rottum
tot een echt uitje.
In Rottum kan men even wegdromen
en zich even verplaatsen in tijden terug.
Wilt u het hele projectplan zien klik dan
hier.
Agenda
-
18 januari 2014
Hier kunt u een verslag lezen over de startbijeenkomst
in Slochteren op de Fraeylemaborg.
-
29 maart 2014
Tijdstip: 14.00 - 17.00 uur
Locatie: museum Het Hoogeland in Warffum
We zullen ons project presenteren op de bijeenkomst
van de Culturele raad Eemsmond.